Test Toptone Polstering
Op verzoek van de firma JIC heb ik het verschil getest tussen een sax met de gebruikelijke polsters en een sax die gepolsterd was met het nieuwe Toptone-systeem. Ik kreeg hiervoor de beschikking over 2 altsaxofoons van het merk THE HORN, type Revolution, waarvan een met de conventionele polstering, en een, gepolsterd met het Toptone-systeem. Om zo objectief mogelijk te kunnen oordelen heb ik hetzelfde mondstuk met het riet voor beide saxen gebruikt.

Wat is het Toptone-systeem?
Het is een nieuwe manier van polsteren. Het revolutionaire zit 'm in het feit dat de polsters los in de kleppen zijn opgehangen, ze kunnen licht kantelen. Daarom is het eigenlijk een nieuwe manier om de klankgaten dicht te maken. Het raakvlak van de polster met de rand van het klankgat, is van soepel rubber. De rest van het oppervlak wordt grotendeels ingenomen door een resonantieplaatje (natuurlijk van hard materiaal).

Het eerste wat bij het bespelen opvalt is de gelijkmatige actie van de Toptone-sax. Alle kleppen sluiten gemakkelijk en met gelijke druk; je vingers gaan er snel aan wennen dat er maar een minimale inspanning voor nodig is om een klankgat dicht te krijgen. Het geluid van het dichtploppen van de klankgaten is ook aanzienlijk minder. Ik weet dat je met afstelling van kleppen en veertjes hier ook resultaat mee kunt boeken, maar deze sax had een ongewoon mooie gelijkmatigheid in de vingeractie.

Het tweede was het geluid. Het geluid was over het algemeen zachter van timbre: de hoge frequenties in een toon werden meer afgedempt. Dit laat zich bij de ene sax vertalen als minder schel klinkend, maar bij een andere als minder briljant klinkend. Mijn persoonlijke theorie, die helaas gebaseerd is op mijn natuurkundige kennis opgedaan op de middelbare school, en wat ik heb gelezen in de wachtkamer van de dokter, is als volgt:

De luchttrillingen worden gedempt door
1. het (vrij zachte) rubber
2. de verende ophanging

vooral de hoge trillingen in een toon (die de minste energie hebben) worden niet volledig gereflecteerd, maar "opgevangen" door het meebewegend materiaal en dus eigenlijk voor een gedeelte geabsorbeerd. Dit lijkt mij wel genoeg natuurkunde voor vandaag. Een feit is dat de Toptone-sax niet allen een gelijkmatige actie heeft, maar ook gelijkmatig klinkt. Hij verliest hierdoor bij sommige noten wel een beetje het specifieke karakter, en zoals gezegd over het algemeen wat felheid, doordringendheid en brillance.

Over de duurzaamheid van het systeem valt nog weinig te zeggen; daar is het nog te nieuw voor. Mij lijkt wel dat een Toptone-sax langer compleet blijft functioneren dan een conventionele sax. Bij de gewone sax zijn er immers altijd een paar kleppen, die het eerst gaan lekken. Uit ervaring weet ik dat je vingers dit gaan opvangen door hier wat meer kracht te zetten, of dat je je sax wat langer moet inspelen om de (leren) polsters wat soepeler te maken. De Toptone sax lijkt ook hier weer de term "gelijkmatig" te krijgen: de slijtage zal regelmatiger zijn en de totale revisie zal wel een tijdje op zich laten wachten. Wat de uitwerking is van de uitgeblazen lucht en de condens hiervan, op het rubber weet ik niet, maar er zal wel een moment komen dat het rubber hard of poreus wordt, of gaat plakken. Je moet er rekening mee houden dat de polstering met het Toptone-systeem fl. 300,- tot fl. 400,- duurder kan zijn dan de traditionele polstering, maar zoals gezegd, misschien heb je onderweg wel minder revisiekosten en ongemak.

Thuis • Bertus • Podium • Muziek • Zolder • Woord • Winkel • Contact   /   bieb • spinsels • de oude doos • geneuzel • poeziealbum